Quay lại Trang 1 Trang 2 Trang 3 Trang 4 Trang 5 Trang 6 Trang 7 Trang 8 Trang 9 Trang 10 Trang 11 Trang 12 Trang 13 Trang 14 Trang 15 Trang 16 Trang 17 Trang 18 Trang 19 Trang 20 Trang 21Kế tiếp
III
Nước chảy êm êm từ thùng gỗ vào cái bình tưới bằng sắt tây, dường như đó không phải là thứ nước cũ kỹ bị nhốt kín trong cái thùng mục nát lâu ngày, mà là một thác nước nhỏ vừa mới sinh ra từ núi cao, dưới những tảng đá. Tiếng nước trong trẻo và chan chứa sự biết ơn đối với cô bé chỉ cần một động tác đã giải phóng nó, để cho nó chảy đi đâu cũng được. Nó ngân vang vào tai cô bé và chảy thành dòng xoắn lại rất đẹp, có lẽ chỉ vì muốn cô bé chú ý đến mình.
Nhưng Tanhia hoàn toàn không nghe thấy, không nhận thấy dòng nước ấy. Cầm cái nút gỗ trong tay, em nghĩ về bố. Cuộc nói chuyện với Phinca đã khuấy động tâm trí em.
Nhưng thật khó mà nghĩ về một người mà bạn chưa bao giờ thấy mặt và chẳng nhớ gì về người ấy, ngoài cái điều ông ấy là bố bạn và hiện sống ở một nơi xa xôi nào đó trong thành phố Mát-xcơ-va, phố Ma-rô-xây-ca, nhà số 40, phòng 53. Trong trường hợp này chỉ có thể suy nghĩ về mình. Nhưng về phần mình thì từ lâu Tanhia đã đi đến kết luận là em không yêu bố, không thể yêu và cũng chẳng cần yêu. Em biết rõ tất cả mọi chuyện. Bố em đã yêu một người đàn bà khác, ông bỏ mẹ em, ông bỏ nhà đi từ nhiều năm trước, và có lẽ ông đã có một đứa con gái khác, đã có những đứa con khác. Vậy thì ông ấy còn là gì đối với Tanhia nữa, cho dù mẹ toàn nói về ông ấy những điều tốt đẹp. Đó chỉ vì lòng kiêu hãnh, không hơn không kém. Nhưng cả với em – Tanhia – lòng kiêu hãnh ấy cũng là điều dễ hiểu. Chẳng lẽ không phải vì kiêu hãnh mà em luôn luôn im lặng về bố. Và nếu bắt buộc phải nói ra một vài lời, thì đâu phải trái tim em không thắt lại vì điều ấy?
Tanhia đã nghĩ như vậy, còn nước thì vẫn từ trong thùng chảy mãi, chảy ra mãi, dòng thác nhỏ vẫn reo vui và nhảy nhót mặc dù chẳng được chú ý đến. Nó chảy đầy cái bình sắt tây của Tanhia từ lâu, rồi tràn trên mặt đất, bây giờ nó chẳng còn sợ ai nữa cả. Nó chảy đến chỗ Tanhia, chạm nhẹ vào chân cô bé.
Nhưng cả việc này cũng không buộc được cô bé chú ý. Vì vậy dòng nước lại tiếp tục chảy đến những luống hoa, giận dỗi và luồn lách như rắn giữa những viên cuội đen nằm ngổn ngang trên đường.
Chỉ có tiếng kêu của bà vú nuôi mới kéo Tanhia ra khỏi dòng suy nghĩ.
Bà già đứng trên bậc thềm kêu lên:
– Cháu nghịch gì thế? Tháo hết nước ra rồi. Người thì ướt cả. Thử nhìn lại mình mà xem! Hay là không biết tiếc tiền của mẹ nữa? Nhà ta vẫn phải trả tiền nước đấy!
Tanhia nhìn lại mình. Quả thật, tay em đầy đất, đôi giày vải rách nát vì đá nhọn, còn bít tất thì đẫm nước.
Cô bé chìa ra cho bà vú nuôi xem. Bà già thôi không kêu nữa mà chỉ phẩy tay một cách ngạc nhiên. Bà mang nước giếng trong vắt đến cho em rửa.
Cái giếng ở khá xa, nước mát lạnh. Trong khi Tanhia rửa sạch bùn đất, bà vú nuôi càu nhàu nho nhỏ:
– Bác thấy cháu lớn nhanh thật. Đã mười lăm tuổi rồi đấy, – bà nói, – thế mà vẫn chưa đâu vào đâu cả. Cháu có vẻ tư lự quá.
– Thế có nghĩa là gì ạ? – Tanhia hỏi. – Thông minh à bác?
– Cũng không hẳn là thông minh, mà là nghĩ nhiều. Thôi vào nhà lấy bít tất khô mà đi.
Bà vú nuôi có thứ ngôn ngữ đặc biệt của riêng mình. Đó là một bà già còng lưng, có đôi cánh tay rắn chắc nổi gân xanh, đôi tay mà bà thường tắm rửa cho Tanhia hồi bé.
Tanhia tháo đôi giày ướt ra bỏ lại ngoài cửa rồi đi chân không vào nhà. Em ủ chân vào tấm thảm của mẹ, một tấm thảm rẻ tiền làm bằng da hươu đã bị sờn nhiều chỗ, và nhét tay xuống dưới gối để sưởi ấm. Nước giếng quả là lạnh. Nhưng Tanhia bỗng cảm thấy có một tờ giấy cứng sột soạt chạm vào ngón tay em còn lạnh.
Em rút từ dưới gối ra một bức thư. Bức thư hơi nhàu nát, mép phong bì bị xé – như vậy bức thư này đã được đọc vài lần.
Cái gì thế này?
Không bao giờ mẹ giấu thư dưới gối.
Tanhia nhìn phong bì. Thư của bố gửi mẹ, Tanhia nhận ra điều này vì tim em đập mạnh và còn vì ở phía dưới phong bì em đọc thấy địa chỉ của bố. Nếu bố đã viết địa chỉ cẩn thận trên phong bì như vậy: Ma-rô-xây-ca, nhà số 40, phòng 53, có nghĩa là bố sợ thư sẽ không đến nơi.
Tanhia đặt bức thư xuống giường rồi chân không đi đi lại lại trong phòng. Sau đó em giấu bức thư xuống dưới gối và lại bước quanh phòng. Rồi em cầm lấy bức thư và đọc:
“Ma-sa thân mến, anh đã viết thư cho em mấy lần, nhưng có lẽ những bức thư của anh không đến, bởi vì em ở xa quá, ở tận một đầu khác của trái đất. Mơ ước từ lâu của anh đã được thực hiện – anh đã được điều đến Viễn Đông. Anh sẽ làm việc ở chính thành phố của em. Bọn anh gồm ba người, anh cùng với Na-đê-giơ-đa Pê-tơ-rốp-na và Colia sẽ đi máy bay đến đó. Colia đã được nhận vào lớp bảy của trường học ở đấy. Chính em cũng biết cậu bé này thân thiết như thế nào đối với anh và Na-đi-a. Đến Vla-đi-vô-xtốc bọn anh sẽ đi tàu thuỷ. Hãy đợi anh ngày mùng một. Xin em hãy chuẩn bị cho Tanhia. Anh cảm thấy sợ phải thú nhận với em, Ma-sa ạ, anh đã có lỗi với con, không phải vì anh và em đã ly dị, vì mọi việc đã xảy ra như vậy trong cuộc sống đối với anh, đối với em, đối với Na-đi-a. Không phải anh có lỗi với Tanhia về những điều này. Mà vì anh thường quên con. Và con thì cũng rất ít viết thư cho anh. Thậm chí trong những bức thư hiếm hoi con vừa mới học viết, khi bàn tay con nắn nót một cách khó khăn mấy từ trên một trang giấy, trong những bức thư ấy dường như anh đã tìm thấy lời buộc tội mình. Con hoàn toàn không biết anh. Anh sẽ gặp con thế nào – đó là điều làm anh hơi sợ. Bởi vì con chỉ mới có tám tháng khi chúng ta chia tay nhau. Khi ấy con có đôi chân yếu ớt, những ngón tay không lớn hơn hạt đậu, và bàn tay đỏ hồng. Anh nhớ rất rõ điều này…”
Còn Tanhia thì chẳng nói gì cả. Em nhìn đôi chân trần của mình – đôi chân đen sạm đến tận đầu gối với làn da căng mịn và đôi bàn chân nhẹ nhõm. Có thể đứng trên đôi chân này thuận tiện biết bao. Em nhìn đôi bàn tay, bàn tay hãy còn mảnh dẻ nhưng đã có những ngón tay cứng cáp và lòng bàn tay khoẻ mạnh. Nhưng nào có ai, ngoài mẹ, đã sung sướng vì Tanhia lớn lên và khoẻ mạnh! Vậy mà ngay cả người gieo hạt đậu bên đường, mỗi sáng ra thăm, cũng vui mừng khi thấy những mầm non nhú lên dù chỉ chút ít.
Và Tanhia khóc cay đắng.
Khóc xong, em cảm thấy bình tĩnh lại: cảm giác vui mừng vụt đến với em cùng với cảm giác đói và khát.
– Nhưng bố sắp đến kia mà!
Tanhia nhảy lên giường, quăng gối xuống sàn. Rồi em nằm sấp mặt xuống giường và cứ nằm như vậy mãi, khẽ cười rồi lại khóc, cho đến lúc chợt nhớ ra rằng mình hoàn toàn không yêu bố. Lòng kiêu hãnh của em biến đi đâu rồi? Phải chăng cái cậu Colia này đã cướp mất ở em tình yêu của bố?
– Nhưng dù sao mình vẫn căm thù họ – em nói.
Sự hờn giận khi vợi đi, khi dồn đến lại xâm chiếm trái tim em.
Cửa sổ mở toang ra vì quả đấm của em, và lại nhìn thấy Phinca – lần thứ ba trong ngày hôm nay. Không, rõ ràng là trong trái tim cậu ta chẳng có sương mù, chẳng có cả nỗi hờn giận đang tràn ngập tâm hồn Tanhia.
Cậu bé ngồi trên một mô đất nhỏ dưới cửa sổ, tập bản đồ đặt trên đầu gối.
– Không có một nước nào là Ma-rô-xây-ca cả – cậu nói. – Có nước Ma-rốc, có đảo Mai-or-ca. Còn Ma-rô-xây-ca thì không phải là đảo, không phải là bán đảo, không phải là lục địa. Cậu đánh lừa mình để làm gì?
Tanhia nhìn Phinca nhưng có vẻ như không thấy bạn mà xuyên qua bạn để nhìn xuống đất.
– Im đi, im đi, Phinca – cô bé nói. – Dù sao đi nữa mình cũng không thích.
– Mình đã làm gì để cậu giận hay sao? – Phinca hỏi.
Nhưng tay cậu bé buông thõng xuống khi cậu nhận thấy những giọt nước mắt còn chưa khô trên mi Tanhia. Một tình cảm mềm yếu tràn ngập lòng cậu.
Vì vậy Phinca lập tức nói dối một cách dễ dàng y như nói thật, cậu đập tay vào tập bản đồ và kêu lên:
– Có một nước Ma-rô-xây-ca như vậy! Thật đấy! Quyển bản đồ đáng ghét này chẳng ra gì cả. Nó chẳng đủ tí nào. Mình còn nhớ rất rõ, thầy giáo đã kể cho chúng mình về nước này rồi mà.
Đến lúc này Tanhia mới nghe thấy Phinca nói. Và lời nói dối chất phác của cậu bé đã làm em bình tĩnh lại.
“Đấy là người bạn trung thành của mình – em kết luận – Mình sẽ không đổi cậu ấy lấy bất kỳ ai. Cậu ấy chẳng đã chia sẻ với mình tất cả những gì cậu ấy có, ngay cả những cái nhỏ nhất hay sao?”
– Phinca, – cô bé nói – vừa rồi mình không nói về cậu. Mình nói về một thằng bé khác tên là Colia. Cậu tha lỗi cho mình.
Phinca đã tha lỗi từ lâu, ngay khi môi Tanhia vừa thốt ra cái tiếng đầu tiên dịu dàng hơn những tiếng khác.
– Nếu đó là về người khác, – cậu bé nói – thì cậu không thích nó cũng chẳng sao. Đối với mình thì thế nào cũng xong. Nhưng sao cậu lại không thích nó?
Tanhia không trả lời ngay. Im lặng một lúc, em hỏi:
– Phinca, thế nào, theo cậu thì con người có cần kiêu hãnh hay không?
– Cần – Phinca trả lời dứt khoát. – Nhưng nếu người kiêu hãnh không phải cậu mà là Colia, thì đó lại là việc hoàn toàn khác. Khi ấy cậu hãy nhờ đến mình nếu cậu cần một cánh tay rắn chắc, hay một cái thòng lọng dùng để bắt hươu, hay cái gậy mà mình đã học được cách sử dụng khi đi săn chim Đi-cút trong rừng Tai-ga.
– Nhưng chính cậu hoàn toàn không biết nó cơ mà, thế thì sao cậu lại đánh nó?
– Nhưng mình biết cậu – Phinca cãi lại.
Cái ý nghĩ cho rằng nỗi hờn giận cần được trả không phải bằng nước mắt mà bằng quả đấm đối với Tanhia lúc này có vẻ như không đến nỗi ngu ngốc mà rất rõ ràng, nó xoá đi tất cả nỗi băn khoăn đang tràn ngập tâm hồn em. Chính em cũng biết đập chim Đi- cút từ trên cây rơi xuống, ném rất chính xác những viên đá và những mẩu gỗ nặng vào loài chim hiền lành này.
Nhưng một phút sau em lại nghĩ: “Hình như mình đã trở thành độc ác rồi”.
Bỗng nhiên Phinca lùi một bước về phía trái cửa sổ, bối rối nhìn phía trên vai Tanhia, rồi lấy khuỷu tay kẹp chặt tập bản đồ, cậu bất ngờ lao vọt ra khỏi sân.
Đứng sau lưng Tanhia là mẹ. Bà đi vào phòng nhẹ nhàng không một tiếng động. Trong chiếc áo mưa và chiếc áo choàng trắng của bác sĩ, Tanhia thấy mẹ hoàn toàn khác so với tháng trước. Có những thứ khi nhìn gần bỗng mất đi cái hình dáng quen thuộc của mình như vậy đấy. Tanhia hãy còn chưa kịp trấn tĩnh lại, em đứng sững người nhìn mẹ khoảng hai giây. Em nhận thấy hai nếp nhăn mờ mờ hằn trên hai bên cánh mũi mẹ, đôi chân gầy guộc trong đôi giày rộng quá khổ – mẹ chẳng bao giờ biết quan tâm đến bản thân – và đôi cánh tay gầy yếu chữa cho người bệnh rất mực khéo léo. Chỉ có cái nhìn của mẹ là vẫn quen thuộc. Cái nhìn ấy Tanhia luôn luôn mang theo trong ký ức mình. Mẹ nhìn em bằng đôi mắt xám dịu dàng. Và trong đôi mắt ấy, tất cả những nỗi hờn giận của Tanhia bỗng tan ra trong khoảnh khắc, như một nhúm muối tan ra trong biển cả. Em hôn mẹ một cách thận trọng, tránh đụng vào mắt mẹ, dường như sợ cử động của mình sẽ làm tắt mất cái nhìn của mẹ.
– Mẹ! – Tanhia nói. Mẹ ôm chầm lấy em.
– Mẹ vội vàng về nhà – bà nói. – Mẹ nhớ con quá, Ta-nhiu-sa.
Bà chăm chú nhìn con gái một lúc lâu. Đầu tiên bà đưa mắt nhìn mái tóc – tóc con bé mọc nhanh quá, trông ngời lên như thép; sau đó bà nhìn vào mặt con, gương mặt nồng nhiệt có nước da rám nắng.
“Con bé đã nghỉ ngơi tốt ở trại” – bà mẹ nghĩ.
Sau đó bà nhìn xuống chân con gái và ngạc nhiên vì Tanhia đi chân đất. Đến lúc ấy bà mới nhận thấy nhà cửa bừa bãi: chiếc gối lăn trên sàn, khăn trải giường nhàu nát, trên giường là bức thư rút ra khỏi phong bì.
Và khi ấy cái nhìn của bà – cái nhìn mà Tanhia lúc trước đã sợ làm tắt đi bằng những của chỉ âu yếm của mình – cái nhìn ấy bỗng lụi đi, dường như một cơn gió bất thình lình ập đến đã cuốn đi mất vẻ tươi sáng của nó. Trong cái nhìn ấy hiện lên nỗi băn khoăn, do dự, lo âu. Thậm chí Tanhia còn tìm thấy trong đó cả sự giả dối. Nếu không thì tại sao mẹ lại nhặt chiếc gối ở dưới sàn lên và dọn lại giường một cách chậm rãi như vậy?
– Con đã đọc lúc vắng mẹ à, Tanhia? – mẹ hỏi khẽ. Tanhia cúi đầu lặng thinh.
– Con cần phải vui mừng, Tanhia ạ.
– Mẹ ơi, cậu bé ấy có phải là em con không? – Tanhia hỏi.
– Không – mẹ trả lời. – Nó không phải là em con. Nó chỉ là cháu cô Na-đê-giơ-đa Pê-tơ-rốp-na. Nhưng nó lớn lên trong gia đình họ và bố con rất yêu thương nó, bởi vì nó không còn cả cha lẫn mẹ. Bố con là một người tốt bụng. Mẹ bao giờ cũng nói với con như vậy.
– Có nghĩa là nó là người lạ đối với con, nó không phải là em con – Tanhia nói, đầu càng cúi xuống thấp.
Mẹ nhẹ nhàng nâng mặt em lên và hôn em hai cái.
– Ta-nhiu-sa, con thân yêu, mẹ sẽ nói chuyện với con sau. Chúng ta sẽ nói về tất cả mọi chuyện. Con sẽ đi đón họ, Tanhia ạ, và tự con sẽ thấy. Bố con sẽ rất vui mừng. Chính con sẽ đi ra bến tàu, phải không?
– Thế còn mẹ?
Nhưng bà mẹ quay đi tránh cái nhìn chăm chú của cô bé.
– Mẹ không thể đi được, Tanhia ạ. Con cũng biết đấy, mẹ luôn luôn không có thời gian.
Khi quay mặt đi, bà không nhìn thấy mà chỉ cảm thấy Tanhia rúc đầu xuống cánh tay gầy yếu của bà và áp sát vào người bà.
– Mẹ ơi, con chỉ yêu mẹ thôi. Con sẽ ở với mẹ mãi mãi. Không bao giờ con ở với ai khác, con chẳng cần ai cả. Con sẽ không đi đón họ đâu.
Quay lại Trang 1 Trang 2 Trang 3 Trang 4 Trang 5 Trang 6 Trang 7 Trang 8 Trang 9 Trang 10 Trang 11 Trang 12 Trang 13 Trang 14 Trang 15 Trang 16 Trang 17 Trang 18 Trang 19 Trang 20 Trang 21Kế tiếp
