Gan nhiễm mỡ là gì?
Theo bác sĩ Lê Thị Ngọc Vân (BV Nhân dân 115, TPHCM), gan nhiễm mỡ hay còn gọi là gan thoái hoá mỡ là tình trạng ứ đọng mỡ trong gan do nhiều nguyên nhân. Bình thường lượng mỡ chiếm khoảng 3-5% trọng lượng của gan. Gan nhiễm mỡ mức độ nhẹ khi lượng mỡ trong gan chiếm 5-10%, nếu 10-25% là nhiễm mỡ mức độ vừa và nếu vượt quá 30% là nhiễm mỡ nặng. Mức độ gan nhiễm mỡ cũng phụ thuộc vào bệnh chính gây ra và việc tuân thủ chế độ điều trị bệnh.
Gan nhiễm mỡ không phải là một bệnh mà chỉ là biểu hiện lâm sàng của nhiều bệnh lý khác nhau. Do đó muốn điều trị gan nhiễm mỡ thì phải điều trị bệnh chính gây ra gan nhiễm mỡ và không có loại thuốc đặc hiệu nào có thể chữa khỏi tình trạng này nếu như không điều trị nguyên nhân.
Những người dễ mắc gan nhiễm mỡ
– Người béo phì: Trong cơ thể người béo có quá nhiều các khối tạp mỡ. Các a xít béo trong cơ thể vào gan sẽ hợp thành triglyceride. Khi tốc độ hợp thành các protein cao hơn tốc độ bài tiết của lipoprotein (chất vận chuyển cholesterol), các chất béo dư thừa sẽ tích tụ trong tế bào gan hình thành gan nhiễm mỡ.
– Người dinh dưỡng không tốt: Dinh dưỡng kém dẫn đến thiếu hụt protein trong cơ thể, không thể tạo ra apolipoprotein đầy đủ, lipid không thể chuyển thành lipoprotein (cholesterol tốt – HDL) sẽ cản trở quá trình vận chuyển triglyceride của gan. Mô mỡ thừa tích tụ trong tế bào gan, gây nên gan nhiễm mỡ.
– Người thường xuyên uống rượu: Rượu bia khi vào cơ thể 90% được tiến hành phân giải trao đổi chuyển hóa trong gan. Như vậy gan phải tiếp nhận chuyển hóa một tỷ lệ rất lớn bia rượu nếu chúng ta thường xuyên sử dụng trong một thời gian dài. Do đó, dễ dẫn đến gan nhiễm mỡ do chất cồn.
– Người bị bệnh tiểu đường: Tỷ lệ người mắc bệnh tiểu đường tuýt 2 mắc gan nhiễm mỡ lên đến 46%. Nguyên nhân là do glucose và acid béo không được sử dụng tốt, chuyển hóa thành chất béo trong gan.
– Người thường xuyên thức đêm: Gan hoạt động mạnh nhất là từ 23h đêm – 3h sáng. Nếu thường xuyên thức đêm, gan không được nghỉ ngơi đầy đủ, chắc chắn phải chịu thêm gánh nặng.
– Người dùng thuốc lâu dài: Thuốc corticoid, thuốc chống lao, thuốc giảm cân đều là các loại thuốc nhiều nguy cơ dẫn đến gan nhiễm mỡ, tốt nhất ít dùng hoặc không nên dùng chúng.
– Người ít kiểm tra sức khỏe: Hầu hết người mắc bệnh gan nhiễm mỡ thời kì đầu đều không có triệu chứng gì hoặc triệu chứng mờ nhạt nên nhiều người thường bỏ qua và chỉ được phát hiện tình cờ khi khám sức khỏe định kì.
10 thực phẩm hàng đầu ngừa gan nhiễm mỡ
Ngũ cốc nguyên chất
Các loại ngũ cốc nguyên chất như yến mạch, lúa mạch, gạo nâu và lúa mạch đen bao gồm vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hoá và chất xơ. Nó làm giảm nguy cơ bệnh tim, tiểu đường và các bệnh nghiêm trọng khác. Những thực phẩm này có chỉ số glycemic thấp, có thể làm giảm và điều trị các triệu chứng của bệnh gan nhiễm mỡ.
Cà phê
Các loại rau
Ăn các loại rau như bông cải xanh, rau bina, cải xoăn, cà chua, ớt chuông sẽ cung cấp cho cơ thể rất nhiều chất dinh dưỡng. Hiệp hội Gan của Mỹ cho biết một chế độ ăn uống lành mạnh có nhiều rau xanh sẽ giúp giảm các triệu chứng của bệnh gan nhiễm mỡ.
Đậu phụ
Đậu phụ là một thực phẩm khác có thể làm giảm sự tích tụ chất béo trong gan. Đậu phụ có ít chất béo, giàu protein và chứa nhiều canxi, vitamin A, sắt và magiê. Ăn đậu phụ sẽ làm giảm nguy cơ mắc bệnh đồng thời giúp điều trị bệnh gan nhiễm mỡ.
Hoa quả
Cam, đu đủ, việt quất, anh đào, quả mâm xôi và bơ là những loại quả đặc biệt chứa nhiều chất chống oxy hóa. Trong đó, bơ có thể giúp bảo vệ gan vì giàu chất béo lành mạnh và chứa các chất có thể làm chậm tổn thương gan.
Chất béo chưa bão hòa
Thực phẩm chứa chất béo chưa bão hòa như quả óc chó, hạnh nhân và các loại hạt khác giúp tăng cường sức khỏe tim, chức năng não và sức khỏe thể chất tổng thể. Những loại hạt này chứa axit béo omega-3 giúp cải thiện gan và ngăn ngừa bệnh gan nhiễm mỡ.
Trà xanh
Trà xanh có rất nhiều lợi ích về sức khỏe mà mọi người đều biết. Loại trà thảo mộc này có thể gây cản trở sự hấp thu chất béo trong gan. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, trà xanh có thể làm giảm lưu trữ chất béo trong gan và giúp cải thiện chức năng gan.
Dầu ôliu
Dầu ôliu là loại dầu có lợi cho sức khoẻ nhất. Dầu ôliu chứa nhiều axit béo omega-3 và tốt hơn bơ động vật hoặc bơ thực vật. Các nghiên cứu cho biết, dầu oliu giúp giảm mức men gan và kiểm soát cân nặng, do đó ngăn ngừa bệnh gan nhiễm mỡ.
Hạt hướng dương
Hạt hướng dương giàu vitamin A, canxi, vitamin C, sắt, vitamin B6 và magiê. Hạt hướng dương có hàm lượng vitamin E cao, một chất chống oxy hóa có thể bảo vệ gan khỏi bị tổn thương thêm. Ngoài ra, hạt hướng dương còn chứa chất béo lành mạnh giúp tăng cường sức khoẻ tim và sức khoẻ của não.
Cá
Các loại cá béo như cá hồi, cá mòi, cá ngừ rất giàu axit béo omega-3. Nhờ sự hiện diện của axit béo omega-3 giúp giảm viêm và cải thiện mức độ mỡ trong gan, do đó giúp ngăn ngừa mắc gan nhiễm mỡ.
BaoveNTD.org
